فریم ورک های پایتون برای توسعه وب : یکی از زبانهای برنامه نویسی که در سالهای اخیر بسیار مورد توجه برنامه نویسان قرار گرفته، زبان قدرتمند پایتون (Python) است. کاربردهای این زبان بسیار زیاد است و به علت داشتن فریم ورک های مختلف قادر است کار برنامه نویسان را سرعت ببخشد. در این مطلب ابتدا به سراغ مفهوم فریم ورک و سپس بررسی فریم ورک های پایتون میرویم تا با آنها بیشتر آشنا شویم.
فریم ورک چیست ؟
فریم ورک یا چارچوب به معنی مجموعه قواعد، استانداردها و کتابخانه های آماده ای است که به برنامه نویسان در توسعه کد کمک زیادی میکنند. برای زبانهای برنامه نویسی مختلف، فریم ورک های زیادی نوشته شده و شما باید با توجه به حوزه ای که در آن برنامه نویسی میکنید از فریم ورک های وب، فریم ورک های توسعه اپلیکیشن و غیره استفاده کنید. علاوه بر کاهش حجم کد، قابلیت به روزرسانی سریع و تامین امنیت نرم افزار نیز از دیگر قابلیت های فریم ورک ها است. فریم ورک ها میتوانند بخشی از ویژگی های مشترک اپلیکیشن ها را در اختیار شما قرار دهند.
معرفی فریم ورک های پایتون برای توسعه وب
پایتون در زمینه های مختلفی از جمله سیستم های مدیریت وب و تحلیل داده ها کاربرد زیادی دارد و فریم ورک های آن امکانات زیادی در اختیار شما قرار میدهند. برای توسعه نرم افزار تحت وب میتوانید برنامه نویسی را به صورت Pure انجام دهید. برنامه نویسی Pure یعنی از فریم ورک ها استفاده نکرده و تمامی کلاس ها، توابع و متغیرهای لازم را بسازید. راه دیگر استفاده از فریم ورک ها است که با داشتن ماژول ها و توابع آماده، باعث صرفه جویی در زمان و هزینه ها میشوند. فریم ورک های پایتون حجم کدنویسی شما را کمتر کرده و قابلیت هایی برای توسعه اپلیکیشن دارند که کار برنامه نویسان را راحت تر میکنند.
فرم ورک های پایتون به 2 دسته همه جانبه (Full Stack) و یک جانبه Non-Full Stack تقسیم میشوند. فریم ورک های فول استک توسعه دهندگان را هم در طراحی وب Front-End و هم در توسعه وب Back-End پشتیبانی میکنند. فریم ورک های Non-Full Stack فقط در توسعه یک سمت از نرم افزار به کار میروند. در این قسمت تعدادی از فریم ورک های Full Stack پایتون را بررسی میکنیم. اگر تفاوت بین Front-End و Back-End را نمی دانید، حتما مطلب زیر را مطالعه کنید.
فریم ورک جنگو (Django)
فریم ورک جنگو به علت داشتن سرعت بالا و قابلیت های زیاد در توسعه وب بین برنامه نویسان محبوبیت زیادی دارد و یکی از بهترین فریم ورک های پایتون است. رایگان، منبع باز بودن (Open Source) و همچنین داشتن کتابخانه های فراوان به زبان پایتون، کمک زیادی به برنامه نویسان در توسعه اپلیکیشن میکند. Django از پایگاه داده های زیادی پشتیبانی کرده و میتواند داده ها را بین آنها منتقل کند. از این فریم ورک پایتون در پروژه های زیادی از جمله Instagram، Pinterest و Mozilla استفاده شده است.
فریم ورک جنگو از معمماری مدل-ویو-کنترلر (MVC) استفاده میکند که باعث کدنویسی کمتر و تمیزتر میشود. همچنین جنگو برای طراحی رابط کاربری نیز امکاناتی را ارائه داده و از AJAX و RSS پشتیبانی میکند. یکی از دلایل مهم برای استفاده از جنگو این است که میتواند در محیطهای مختلف منعطف بوده و هزینه به روز رسانی و افزودن ویژگیهای جدید را به سیستم، کاهش دهد.
فریم ورک وب تو پای (Web2Py)
این فریم ورک نیز منبع باز و مبتنی بر پایگاه داده است و ابزاری برای ویرایش، تست و ردیابی خطاها دارد. قابلیت بهره مندی از چندین پروتکل به طور همزمان، امنیت بالای دادهها، داشتن ادیتور (Editor) و پشتیبانی از MVC توسعه دهندگان را ترغیب به استفاده از این فریم ورک میکند. این فریم ورک بسیاری از فرم های پایه را در اختیار توسعه دهندگان قرار داده و برای ساخت اپلیکیشن های مبتنی بر وب طراحی شده است.
فریم ورک توربو گیرز (TurboGears)
توربوگیرز فریم ورک قدرتمندی است که برای کار با آن نیاز به تسلط بیشتری بر زبان پایتون دارید اما قابلیتهایی که برای توسعه اپلیکیشن در اختیار شما قرار میدهد ارزش این تلاش بیشتر را دارد. پشتیبانی از الگوی MVC، داشتن کتابخانه های پایتون و پشتیبانی از پایگاه داده های مختلف در این فریم ورک، میتواند نیازهای برنامه نویسان را در توسعه وب رفع کند. توسعه این فریم ورک باعث شده برای استفاده در محیطهای Non-Full Stack نیز کاربرد داشته و مانند یک میکروفریم ورک عمل کند.
فریم ورک تورنادو (Tornado)
تورنادو فریم ورکی است که به علت کارایی بالا شهرت زیادی دارد و به طور همزمان قابلیت کنترل 10000 اتصال (Connection) را در شبکه دارد. پشتیبانی از سیستم احراز هویت کاربران از دیگر مزایای این فریم ورک است و برای توسعه اپلیکیشنهایی که به عملکرد قوی و توانایی در مدیریت تعدادی زیادی کاربر نیاز دارند، کاربردی به نظر میرسد. این فریم ورک در سیستم عامل Unix و Linux پشتیبانی بهتری دارد.
همان طور که ابتدای بحث اشاره کردیم بعضی از فریم ورک های پایتون Non-Full Stack هستند یعنی تنها برای برنامه نویسی یک سمت از توسعه اپلیکیشن استفاده میشوند در ادامه مطلب قصد داریم تعدادی از این فریم ورک ها را معرفی میکنیم.
فریم ورک فلسک (Flask)
فلسک میکرو فریم ورکی برای توسعه وب و بسیار نزدیک به زبان جاوا است که ساختاری ساده اما قابل توسعه دارد و برنامه نویسان زیادی از آن استفاده میکنند. فلسک کتابخانه و ابزار فراوانی ندارد و به همین دلیل به آن میکروفریم ورک میگویند، اما مجموعه ای از کتابخانه ها و ماژول هایی دارد که کار کردن با پروتکل ها و برخی جزئیات دیگر را در پیاده سازی نرم افزار راحت میکنند. توانایی پشتیبانی از کوکی ها و همچنین داشتن یک ابزار اشکال زدایی (Debugger) سریع میتواند استفاده از آن را لذت بخش کند. اگر با پروژههای کوچک سروکار دارید، فلسک یکی از برترین فریم ورک های پایتون در این زمینه خواهد بود که به خوبی میتواند نیازهای برنامه نویسی شما را برطرف کند.
فریم ورک پایرامید (Pyramid)
پروژه را کوچک شروع کنید و بزرگ تمام کنید. این پیام فریم ورک پایرامید برای برنامه نویسانی است که قصد توسعه اپلیکیشنی را دارند و شاید از حجم کار خود باخبر نباشند. اگر از یک پروژه کوچک شروع کنید در قدم های بعدی متوجه میشوید فریم ورک پایرامید قابلیت هایی را در اختیارتان قرار میدهد که به طور قانع کننده ای پروژه توسعه یافته شما را پشتیبانی میکند. این فریم ورک ساده و مینیمالیستی مستندات قوی و کاربردی زیادی نیز برای توسعه دهندگان دارد و در نسخه های 3 و 4 پایتون پشتیبانی میشود.
فریم ورک چِری پای (CherryPy)
اگر علاقمند به برنامه نویسی شی گرا هستید پس بهتر است از این فریم ورک پایتون استفاده کنید. این فریم ورک در هر سیستم عاملی که از پایتون پشتیبانی کند مانند ویندوز، لینوکس و مک قابل استفاده است و از پروتکل های HTTP استفاده میکند. داشتن ابزارهایی برای احراز هویت کاربران، سیستم ذخیره داده ها (Caching)، پلاگینها و پیکربندی منعطف از دیگر قابلیتهای این فریم ورک است. همچنین در فریم ورک TurboGears از چری پای به عنوان یکی از کامپوننت های اصلی استفاده شده است.
فریم ورک باتل (Bottle)
یکی دیگر از میکروفریم ورک های محبوبی که برای توسعه اپلیکیشن های کوچک به کار میرود، فریم ورک باتل است که فقط به کتابخانه های پایتون وابستگی داشته و نیازی به کتابخانه های اضافه ندارد. این فریم ورک از امکانات پایگاه داده های مختلف پشتیبانی کرده و به کاربران اجازه دسترسی به داده ها و فایل ها بارگذاری شده را میدهد. باتل در پایتون 3 پشتیبانی شده و امکان توسعه API های تحت وب را در اختیار شما قرار میدهد.
مقایسه فریم ورک های پایتون
معرفی بهترین فریم ورک پایتون کار سختی است زیرا توسعه دهندگان با توجه به مهارتهایی که دارند و همچنین نیاز سیستم نرم افزاری، فریم ورک مناسب را انتخاب میکنند. این مسئله باعث میشود هرکدام از فریم ورک ها به نحوی کاربردی باشند و مقایسه آنها کار سختی باشد. اما شاید بتوان میزان محبوبیت آنها را در بین کاربران بررسی کرد.
طبق بررسی های انجام شده در چند ماه گذشته، کاربران به آشنایی با Django، Web2Py و TurboGears بیش از سایر فریم ورک ها تمایل داشته و توانسته اند در مدت زمان ثابتی بخش زیادی از طرفداران خود را حفظ کنند. قدرتمند بودن در پشتیبانی از سطوح مختلف توسعه نرم افزار و سایر ویژگیهای این فریم ورکها باعث شده توسعه دهندگان پایتون از آنها استفاده کنند.
طبق آنچه که در این مطلب بررسی کردیم شاید بتوان فریم ورک های پایتون را بر اساس ویژگی های زیر تقسیم بندی کرد :
پشتیبانی از الگوی MVC :
پشتیبانی از پایگاه داده های مختلف :
داشتن کتابخانه های مختلف :
جمع بندی
پایتون زبان برکاربردی است که در آینده نیز شاهد رشد بیشتر آن در توسعه وب، داده کاوی و غیره خواهیم بود. این زبان فریم ورکهای زیادی دارد که هرکدام قابلیتهای متفاوتی دارند اما بهتر است با توجه به نیازی که دارید یکی را انتخاب کرده و یادگیری آن را شروع کنید. سِون لِرن معتقد است برنامه نویسان خوشحال برنامه نویسانی هستند که به دنبال چالش و پاسخی برای آن ها می باشند، پس اگر در مسیر یادگیری با مشکلی مواجه شدید، در کنار شما خواهیم بود.